Futures, znane również jako kontrakty terminowe, są jednym z najważniejszych instrumentów finansowych na rynkach kapitałowych. Służą one do zabezpieczania się przed ryzykiem cenowym oraz spekulacji. W niniejszym artykule omówimy, czym są futures, jak działają, jakie są ich rodzaje oraz jakie korzyści i ryzyka wiążą się z ich używaniem.

Czym jest futures?

Futures to standardyzowane kontrakty finansowe, które zobowiązują strony do kupna lub sprzedaży określonego aktywa w przyszłości po ustalonej cenie. Kontrakty te są notowane na giełdach futures, co zapewnia ich płynność i transparentność. Futures mogą dotyczyć różnych aktywów, takich jak surowce, waluty, indeksy giełdowe czy obligacje.

Podstawowe cechy futures

Futures mają kilka kluczowych cech, które odróżniają je od innych instrumentów finansowych:

  • Standaryzacja: Kontrakty futures są standaryzowane pod względem ilości, jakości, daty dostawy i innych parametrów, co ułatwia ich handel na giełdach.
  • Giełdowy charakter: Futures są notowane na giełdach, co zapewnia ich płynność i transparentność.
  • Wymóg depozytu zabezpieczającego: Aby otworzyć pozycję w kontrakcie futures, inwestor musi wpłacić depozyt zabezpieczający, który stanowi ułamek wartości kontraktu.
  • Codzienne rozliczenia: Pozycje w kontraktach futures są codziennie rozliczane na podstawie zmiany wartości kontraktu, co minimalizuje ryzyko niewypłacalności stron.

Rodzaje futures

Futures można podzielić na kilka kategorii w zależności od rodzaju aktywa bazowego. Poniżej przedstawiamy najważniejsze rodzaje futures:

Futures na surowce

Futures na surowce obejmują kontrakty na różne surowce, takie jak ropa naftowa, złoto, srebro, miedź, pszenica, kukurydza czy kawa. Są one często używane przez producentów i konsumentów surowców do zabezpieczania się przed ryzykiem cenowym.

Futures na waluty

Futures na waluty to kontrakty, które zobowiązują strony do wymiany określonej ilości jednej waluty na inną w przyszłości po ustalonej cenie. Są one używane przez przedsiębiorstwa i inwestorów do zabezpieczania się przed ryzykiem kursowym oraz do spekulacji na zmianach kursów walutowych.

Futures na indeksy giełdowe

Futures na indeksy giełdowe to kontrakty, które zobowiązują strony do rozliczenia różnicy między wartością indeksu giełdowego w dniu zawarcia kontraktu a jego wartością w dniu wygaśnięcia kontraktu. Są one używane przez inwestorów do zabezpieczania się przed ryzykiem rynkowym oraz do spekulacji na zmianach wartości indeksów giełdowych.

Futures na obligacje

Futures na obligacje to kontrakty, które zobowiązują strony do kupna lub sprzedaży określonej ilości obligacji w przyszłości po ustalonej cenie. Są one używane przez inwestorów do zabezpieczania się przed ryzykiem stopy procentowej oraz do spekulacji na zmianach wartości obligacji.

Korzyści z używania futures

Futures oferują wiele korzyści zarówno dla inwestorów, jak i dla przedsiębiorstw. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

Zabezpieczanie się przed ryzykiem

Jedną z głównych korzyści z używania futures jest możliwość zabezpieczania się przed ryzykiem cenowym. Przedsiębiorstwa mogą używać futures do zabezpieczania się przed niekorzystnymi zmianami cen surowców, walut czy stóp procentowych, co pozwala im na stabilizację kosztów i przychodów.

Spekulacja

Futures są również popularnym narzędziem spekulacyjnym. Inwestorzy mogą używać futures do spekulacji na zmianach cen różnych aktywów, co pozwala im na osiąganie zysków w krótkim okresie. Dzięki dźwigni finansowej, futures pozwalają na osiąganie dużych zysków przy stosunkowo niewielkim kapitale początkowym.

Płynność i transparentność

Futures są notowane na giełdach, co zapewnia ich płynność i transparentność. Inwestorzy mogą łatwo kupować i sprzedawać kontrakty futures, co pozwala im na szybkie reagowanie na zmiany rynkowe. Ponadto, giełdy futures zapewniają transparentność cen, co ułatwia podejmowanie decyzji inwestycyjnych.

Ryzyka związane z futures

Mimo licznych korzyści, futures wiążą się również z pewnymi ryzykami, które inwestorzy powinni brać pod uwagę. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

Ryzyko rynkowe

Futures są narażone na ryzyko rynkowe, czyli ryzyko zmiany wartości aktywa bazowego. Inwestorzy mogą ponieść straty, jeśli wartość aktywa bazowego zmieni się w niekorzystnym dla nich kierunku. Dlatego ważne jest, aby inwestorzy dokładnie analizowali rynek i podejmowali świadome decyzje inwestycyjne.

Ryzyko dźwigni finansowej

Futures są instrumentami lewarowanymi, co oznacza, że inwestorzy mogą kontrolować dużą wartość aktywów przy stosunkowo niewielkim kapitale początkowym. Dźwignia finansowa może prowadzić do dużych zysków, ale również do dużych strat. Inwestorzy powinni być świadomi ryzyka związanego z dźwignią finansową i stosować odpowiednie strategie zarządzania ryzykiem.

Ryzyko płynności

Chociaż futures są zazwyczaj płynne, niektóre kontrakty mogą być mniej płynne, co może utrudniać ich kupno lub sprzedaż. Inwestorzy powinni brać pod uwagę płynność kontraktów futures i unikać inwestowania w kontrakty o niskiej płynności.

Ryzyko kontrahenta

Chociaż giełdy futures minimalizują ryzyko kontrahenta poprzez codzienne rozliczenia i wymóg depozytu zabezpieczającego, istnieje ryzyko, że jedna ze stron kontraktu może nie wywiązać się ze swoich zobowiązań. Inwestorzy powinni być świadomi tego ryzyka i stosować odpowiednie strategie zarządzania ryzykiem.

Podsumowanie

Futures są ważnym narzędziem finansowym, które oferuje wiele korzyści, takich jak zabezpieczanie się przed ryzykiem cenowym, spekulacja, płynność i transparentność. Jednak futures wiążą się również z pewnymi ryzykami, takimi jak ryzyko rynkowe, ryzyko dźwigni finansowej, ryzyko płynności i ryzyko kontrahenta. Inwestorzy powinni dokładnie analizować rynek i stosować odpowiednie strategie zarządzania ryzykiem, aby maksymalizować korzyści i minimalizować ryzyka związane z futures.